Image courtesy of PANPOTE at FreeDigitalPhotos.net |
Często występującym motywem w grach szkoleniowych jest komunikacja, zarówno ta w konkretnych sytuacjach biznesowych (jak rozmowy handlowe, negocjacje) jak i ogólnie rozumiana jako aspekt sprawnego funkcjonowania zespołu wspólnie podejmującego decyzje czy rozwiązującego problemy.
Gry komunikacyjne są szczególnie popularne z kilku powodów:
- Sytuacje komunikacyjne są jednymi z najlepiej opisanych w nauce o zarządzaniu i innych dyscyplinach naukowych i w łatwy sposób poddają się modelowaniu na potrzeby scenariusza gry;
- Problemy komunikacyjne występują praktycznie w każdej organizacji, stąd też gry tego typu są jednymi z najbardziej poszukiwanych na szkolenia miękkie dotyczące nie tylko tego konkretnego obszaru, ale także takich tematów jak negocjacje, współpraca w grupie, obsługa klienta, relacje w biznesie i wiele wiele innych;
- Z racji tego, że problemy prezentowane w grach są najczęściej znane uczestnikom, zasady gry są przyswajane przez nich w bardziej intuicyjny sposób, a samo narzędzie może być dzięki temu bardziej złożone niż inne gry szkoleniowe;
W modelu używanym na potrzeby gier komunikacyjnych najczęściej stosuje się następujące elementy procesu komunikacji:
- Nadawcę i odbiorcę - w których najczęściej wcielają się uczestnicy warsztatu, rzadziej zaś uczestnik i trener lub asesor oceniający poprawność zachowań komunikacyjnych w różnych sytuacjach;
- Kanał komunikacji - którym może być w grze wszystko począwszy od komunikacji werbalnej, pisanej, a także różnego rodzaju procedur i rekwizytów, które służą do przekazywania informacji. Elementami kanału są także wszelkie ograniczenia czasowe i logistyczne utrudniające skuteczną wymianę informacji;
- Przekaz - informacja zakodowana w grze;
- Kod - powiązany z używanym w grze kanałem lub rekwizytami wspomagającymi komunikację. Klasycznym przykładem jest tu zestaw klocków, który wymusza na uczestnikach wypracowanie wspólnego kodu ich nazywania na etapie przygotowania do pracy i ujemnie punktuje w samej grze brak takiego uzgodnienia;
- Kontekst - otoczenie procesu komunikacji modelowane za pomocą informacji o fabule gry, symulowanych w niej wpływach zewnętrznych (np. karty misji lub zadania prezentujące oczekiwania uczestnika sytuacji komunikacyjnej);
Image courtesy of ddpavumba at FreeDigitalPhotos.net |
Gry komunikacyjne, tak jak zasygnalizowałem we wstępie tego wpisu, spełniają wiele celów szkoleniowych, często niekoniecznie związanych wprost z samym procesem porozumiewania się, ale jeśli spojrzeć na nie od strony mechaniki growej, to najczęściej przyjmują jeden z dwóch głównych schematów oceny graczy:
- Ocena i informacja zwrotna w grze bazująca na poprawności transferu informacji - są to gry, w których punktowane jest np. wspólne odtworzenie przez grupę jakiejś rozproszonej informacji, przekazanie informacji w oparciu o celowo ograniczone kanały i narzędzia komunikacji. W tym modelu informacja zwrotna dla uczestników jest najczęściej generowana w oparciu o poprawność treści odtwarzanego lub transferowanego przekazu;
- Ocena bazująca na poprawności zachowań komunikacyjnych - rodzaj gier w których trenerzy, asesorzy lub sami uczestnicy oceniają poprawność zachowań w poszczególnych sytuacjach komunikacyjnych w jakich znajdują się uczestnicy (np. symulacja etapów rozmowy sprzedażowej z klientem, symulacja procesu zbierania informacji o potrzebach osoby zmawiającej jakiś projekt). W tym modelu ocena gracza jest pochodną jego zachowania jako nadawcy, efektywnego wykorzystania kodu i odpowiednim uporządkowaniu procedury komunikacji;